Όποιος αγαπάει τις πεζοπορίες και τις εξωτερικές δραστηριότητες, δεν γίνεται να μην έχει στην λίστα του το επιβλητικό βουνό των θεών. Ο λόγος δεν είναι άλλος για τον Όλυμπο και την υψηλότερη κορυφή της Ελλάδας, τον Μύτικα που βρίσκεται σε υψόμετρο 2918 m. Στο άρθρο που ακολουθεί θα βρείτε όλες τις βασικές πληροφορίες που χρειάζεστε πριν την πρώτη σας ανάβαση στον Όλυμπο.

Ιστορικά στοιχεία

Το παγκοσμίου φήμης βουνό ιστορικά έχει συνδεθεί με την μυθολογία της Ελλάδας, μιας και σύμφωνα με ιστορικές αναφορές πίστευαν ότι εκεί κατοικούσαν οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου. Σύμφωνα με μελέτες στους πρόποδες του Ολύμπου άνθρωποι την εποχή του σιδήρου είχαν ξεκινήσει να δημιουργούν οικισμούς. Αυτοί οι πρώτοι κάτοικοι ήταν που εντυπωσιάστηκαν με την γοητεία της φύσης του, τις ψηλές κορυφές του και τα χαμηλά σύννεφα που προκαλούσαν καταιγίδες ξεκινώντας έτσι να διαδίδουν τους πρώτους θρύλους που σε μεταγενέστερες γενιές θα αποδώσουν το γνωστό Δωδεκάθεο των Αρχαίων Ελλήνων.  

Σύμφωνα με την μυθολογία οι δώδεκα θεοί κατοικούσαν  στα φαράγγια του Ολύμπου, όπου υπήρχαν και τα παλάτια τους. Το Πάνθεον (ο σημερινός Μύτικας), ήταν το σημείο συνάντησής τους, ενώ ο θρόνος του Δία βρισκόταν στην κορυφή με  την σημερινή ονομασία «Στεφάνι». Στην ανατολική μεριά του Ολύμπου, η μυθολογική παράδοση είχε τοποθετήσει τις εννέα Μούσες, προστάτιδες των Καλών Τεχνών, που ήταν κόρες του Δία.

Ωστόσο, οι αρχαίοι δεν επιχειρούσαν ανάβαση στον Όλυμπο και συγκεκριμένα στις κορυφές «Πάνθεον» και «Θρόνο Διός» (Μύτικας και Στεφάνι αντίστοιχα) όπως φανερώνει η έλλειψη πολλών στοιχείων. Έφταναν μέχρι την πλησιέστερη κορυφή, που σήμερα ονομάζεται Άγιος Αντώνιος, απ’ όπου είχαν οπτική επαφή με την κορυφή και εκεί άφηναν τα αφιερώματα τους, όπως μαρτυρούν νεότερα αρχαιολογικά ευρήματα.

Προσέγγιση και ανάβαση στον Όλυμπο

Χαρακτηριστική αφετηρία για την ανάβαση του βουνού είναι το Λιτόχωρο στους ανατολικούς πρόποδες, με διάφορα ωστόσο εναλλακτικά μονοπάτια. Για την ανάβαση μας την πρώτη μέρα με τελικό προορισμό το καταφύγιο του Γιώσου Αποστολίδη ακολουθήσαμε την διαδρομή ΓΚΟΡΤΣΙΑ – ΠΕΤΡΟΣΤΡΟΥΓΚΑ – ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΜΟΥΣΩΝ.

Με κατεύθυνση προς Λιτόχωρο στο 14ο χιλιόμετρο περίπου συναντάμε στα δεξιά μας έναν ανηφορικό στενό δρόμο, που καταλήγει σε χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων στην τοποθεσία  που ονομάζετε «Γκορτσιά». Εκεί άφησε και εμάς το πούλμαν για να ξεκινήσουμε την ανάβαση στον Όλυμπο. Στην αρχή της πεζοπορικής διαδρομής υπάρχουν τα γνωστά μουλάρια, στα οποία όσοι θέλουν μπορούν να αφήσουν τα πράγματα τους, για να τα μεταφέρουν μέχρι το καταφύγιο με ένα έξτρα κόστος. Αυτό είναι μια καλή λύση για όσους δεν θέλουν επιπρόσθετο βάρος και θέλουν απλά να χαλαρώσουν και να απολαύσουν την διαδρομή.

Τα 2/3 περίπου της διαδρομής γίνονται μέσα σε δάσος με ψηλά δέντρα, ενώ το υπόλοιπο τμήμα προς το οροπέδιο των Μουσών γίνεται σε αλπικό τοπίο με χαμηλή βλάστηση. Καλό είναι πριν την αναχώρηση να υπάρχει εφοδιασμός με αρκετό νερό. Κατά μήκος του μονοπατιού βρύσες υπάρχουν στον «Στράγγο» και στο δάσος με τις οξιές που χρειάζεται να παρεκκλίνουμε λίγο για να τις προσεγγίσουμε. Τα μονοπάτια είναι σηματοδοτημένα, ωστόσο είναι προτιμότερο να είστε πάντα με παρέα, διότι το βουνό πάντα κρύβει κινδύνους.

Πρώτο χαρακτηριστικό σημείο της διαδρομής μας ήταν το πέρασμα από την θέση «Μπάρμπα» (1450m) για να καταλήξουμε, συνεχίζοντας το κύριο μονοπάτι της διαδρομής , στην πρώτη μας στάση στο καταφύγιο της «Πετρόστρουγκας» (1940m). Προσωπικά, μας πήρε περίπου 3 ώρες να φτάσουμε εκεί. Αυτό προφανώς εξαρτάται από την δυναμική της ομάδας και σε πόσο καλή φυσική κατάσταση βρίσκεστε. Στην πορεία συνεχίσαμε την ανοδική μας πορεία φτάνοντας στην αλπική κορυφή της «Σκούρτας» (2450m),ανεβαίνοντας με συρματόσχοινα στο πέρασμα του «Γιώσου» που αποτελεί την πύλη για μια στενή ράχη που ονομάζεται «Λαιμός» και καταλήγει στο «Οροπέδιο των Μουσών». Στην αρχή του οροπεδίου το μονοπάτι χωρίζεται στα δύο. Το αριστερό τμήμα καταλήγει στο καταφύγιο του «Χρήστου Κάκκαλου», ενώ το δεξί στον δικό μας προορισμό, το καταφύγιο του «Γιώσου Αποστολίδη» που είναι χτισμένο στο διάσελο που κατεβαίνει από την κορυφή του Προφήτη Ηλία.

Το πέρασμα του Γιώσου, ανάβαση στον Όλυμπο
Το πέρασμα του Γιώσου

PERSONAL FACT: Όταν είχαμε ανέβει στο οροπέδιο και κατευθυνόμασταν προς το καταφύγιο η ομίχλη ήταν τόσο πυκνή που δεν υπήρχε ορατότητα, κυριολεκτικά ούτε στα 20m. Είχαμε χαθεί από την υπόλοιπη ομάδα αλλά ευτυχώς σταθήκαμε τυχεροί μέσα στην ατυχία μας, διότι πέρασαν δίπλα μας οι άνθρωποι με τα μουλάρια και μας καθοδήγησαν. Προσοχή σε αντίστοιχες περιπτώσεις και καιρικές συνθήκες για το που πατάτε, για χαράδρες και στενά περάσματα. Το βουνό πάντα κρύβει κινδύνους.

Πυκνή ομίχλη κατά την διάρκεια ανάβασης στον Όλυμπο
Πυκνή ομίχλη στο οροπέδιο

Στο καταφύγιο μείναμε ένα βράδυ με σκοπό να αναχωρήσουμε για την κορυφή την επόμενη μέρα. Το καταφύγιο έχει μεγάλη τραπεζαρία, στην οποία απολαύσαμε το μεσημεριανό και το δείπνο μας και αρκετά ροφήματα. Το βράδυ τα φώτα κλείνουν, οπότε καλό είναι να έχετε μαζί σας powerbank για τα κινητά ή κάποιο μικρό φακό στην περίπτωση που χρειαστείτε τουαλέτα, γιατί βρίσκεται εξωτερικά του καταφυγίου.

Θέα από το καταφύγιο του Γιώσου Αποστολίδη
Καταφύγιο Γιώσου Αποστολίδη

Το επόμενο πρωινό ξεκινήσαμε από το καταφύγιο μας με κατεύθυνση τον Μύτικα, την υψηλότερη κορυφή του βουνού και την ανάβαση από το Λούκι. Για την ανάβαση χρειάζονται κράνη, διότι πέφτουν συχνά πέτρες από τα άτομα που βρίσκονται από πάνω σας. Καλό είναι να μην επιχειρείτε ανάβαση στο Λούκι σε περίπτωση βροχής και ομίχλης, επειδή τα βράχια γλιστράνε. Ο χρόνος ανάβασης είναι περίπου 40-50 λεπτά.

Συνεχίζουμε με πέρασμα κάτω από τον Μύτικα και από τα «Ζωνάρια» καταλήγοντας για στάση και ξεκούραση στο καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός» (2100m). Αφού ξεκουραστήκαμε και φάγαμε μετά από μισή ώρα συνεχίσαμε την κάθοδο μας για να περάσουμε από τις πηγές Ενιπέα και να καταλήξουμε στα Πριόνια (1100m).

Πέρασμα κάτω από την κορυφή του Μύτικα
Πέρασμα κάτω από τον Μύτικα

Απαραίτητος Εξοπλισμός

Με την δική μας ομάδα επιχειρήσαμε την ανάβαση τον μήνα Σεπτέμβριο και ενώ είχε ζέστη κατά την έναρξη, το θερμόμετρο στο καταφύγιο έδειξε μέχρι -3 βαθμούς, οπότε το μόνο σίγουρο είναι πως δεν γίνεται να υποτιμήσεις το βουνό. Το βουνό έχει τις ιδιορρυθμίες του όπως και ο κάθε αναβάτης τις δικές του. Ενδεικτικά παρακάτω θα σας αναφέρω έναν προτεινόμενο εξοπλισμό βάση του δικού μας που είχαμε μαζί:

  • Συνθετικό κοντομάνικο για να στεγνώνει εύκολα
  • Εσωθερμικό μακρυμάνικο μπλουζάκι
  • Fleece
  • Μπουφάν (προσωπικά προτίμησα μπουφάν με fleece μαζί που είναι 2 σε 1). Το μπουφάν είναι προτιμότερο να είναι και αδιάβροχο και αντιανεμικό.
  • Εσωθερμικό παντελόνι
  • Παντελόνι κανονικό ορειβασίας από πάνω
  • Αδιάβροχο παντελόνι
  • Κάλτσες μάλλινες για να κρατάνε ζεστά τα πόδια σας
  • Εσώρουχα
  • Γάντια
  • Ένα καλό ζευγάρι ορειβατικά παπούτσια για καλή ευστάθεια των ποδιών και προστασία των αστραγάλων
  • Ένα ζευγάρι μπατόν για την πεζοπορία για λιγότερη καταπόνηση των γονάτων σας
  • Εξοπλισμός για διανυκτέρευση

Περισσότερα για ρουχισμό μπορείτε να βρείτε εδώ.

Είτε είστε τολμηροί και θέλετε να κοιμηθείτε σε σκηνή, είτε μέσα στο καταφύγιο με τους υπόλοιπους καλό θα ήταν να έχετε το δικό σας sleeping bag. Εάν βρίσκεστε εξωτερικά και συνεχίζετε να κρυώνετε, φορέστε ότι έχετε από ρούχα με την ανάλογη σειρά. Αν κοιμάστε έξω καλό θα ήταν να έχετε και ένα υπόστρωμα ύπνου για να μειώνει τις ανωμαλίες του εδάφους.

Όσον αφορά το κομμάτι της σκηνής αν δεν παρέχεται και πρέπει να έχετε την δικιά σας προτιμήστε μια μικρή σε όγκο για να είναι και πιο ελαφριά κατά την διάρκεια της μεταφοράς και να έχει αδιάβροχο πάτωμα, γιατί στο βουνό όλα είναι πιθανά.

Το βασικό βάρος το τοποθετούμε στην μέση του σακιδίου και όσο πιο κοντά στον κορμό της πλάτης μας για να μπορούμε να το σηκώνουμε. Κάτω κάτω βάζουμε τα λιγότερο χρήσιμα, ενώ ψηλά τοποθετούμε πράγματα που θα χρειαστούμε κατά την διάρκεια της πεζοπορίας. Εξωτερικά του σακιδίου στις πλαϊνές θέσεις μπορείτε να έχετε το νερό σας για άμεση πρόσβαση, καθώς επίσης και κάποιο σνακ ή ξηρούς καρπούς. Καλό είναι το περιεχόμενο να είναι εύκολα προσβάσιμο, γιατί οι χαμηλές θερμοκρασίες του βουνού δεν είναι σύμμαχοι για πολλές και γρήγορες κινήσεις.  Όλα τα παραπάνω μαζί με έξτρα κάποιο φακό νυκτός, φωτογραφική μηχανή (προτείνω μικρή action κάμερα για λιγότερο βάρος και όγκο), power bank χωράνε σε ένα τυπικό backpack περίπου 45-50 λίτρα. Εκτός αν κάποιος προτιμήσει να παραδώσει τον εξοπλισμό του ξεχωριστά στα μουλάρια και να έχει μαζί του τα άκρως απαραίτητα για την ανάβαση.

Κόστος

Το τελευταίο και σημαντικότερο είναι το θέμα του κόστους της δραστηριότητας αυτής. Υπάρχουν πλέον πολλές πεζοπορικές ομάδες, οι οποίες αναλαμβάνουν τόσο την μεταφορά όσο και την ανάβαση στον Όλυμπο είτε μέχρι κάποιο από τα καταφύγια είτε αντίστοιχα στις κορυφές του βουνού. Ένας σημαντικός παράγοντας είναι και το μέρος της εκκίνησης της εκδρομής προφανώς. Εμείς ξεκινήσαμε από την Αθήνα και όλο το πακέτο μας κόστισε περίπου 55€ (μεταφορά, ανάβαση, διαμονή) συν τα προσωπικά μας έξοδα στο καταφύγιο για φαγητό και ροφήματα.

Διαβάστε το άρθρο μας για τις καταδύσεις εδώ.